Bagna, piach i du�o piwa- czyli majowy wypad na Polesie

Start

Zofia Dzieniszewska - zapiski

Na razie zdjecia- relacja niebawem

https://picasaweb.google.com/116445619969002655585/201105_Polesie#
https://picasaweb.google.com/116445619969002655585/201105_Polesie_KolejkaWaskotorowa_AntoniwkaZariczne_Kukuszka#
https://picasaweb.google.com/116445619969002655585/201105_Polesie_Komory_i_bagna_wokol#
https://picasaweb.google.com/116445619969002655585/201105_Polesie_Swalowicze#
https://picasaweb.google.com/116445619969002655585/201105_Polesie_Okna#

„Taki ju� bowiem jest m�j na��g, �e zamiast szuka� dziw�w �wiata po udeptanych szlakach, brodzi�em ca�e �ycie tylko przez piaski, bagna i manowce omijane przez wszystkich, wpatruj�c si� w dno tych rzek modrych, w ��ki i gaje, w ludzi, kt�rzy nale�� jeszcze do otaczaj�cej ich natury, w ich chaty i stare cmentarzyska..." Zygmunt Gloger

Mia�y by� bezkresne bagna, g�uszcze, cietrzewie i p�ywanie �odka... By�y rozlewiska , piaszczyste wydmy, koncerty �ab, bania i duuuzo piwa. (to ostatnie oczywiscie w planach r�wnie� by�o

)

Tereny bagienne jakos od zawsze wyjatkowo mnie pociagaly. Mo�e dlatego , ze tam zwykle mniejsza gestosc zaludnienia ni� gdzie indziej? Mo�e dlatego, ze nocami podnosza si� mgly i dziwne opary? Mo�e dlatego, ze gdy mialam kilka lat babcia mi cz�sto opowiadala o b��dnych ognikach? Mo�e dlatego, ze teren nie bedacy ani woda ani l�dem ma w sobie jakas tajemnicza nierealnosc- ni to przejsc, ni to przeplynac... I tylko ptactwo o dziwnych glosach ma tam swoje siedziby... Widok ogromnych zakreskowanych teren�w na mapach, nad wszystkimi dop�ywami Prypeci, pot�gowany zdjeciami ze znalezionego w empiku albumu „Polesie” spowodowaly , ze trzeba koniecznie tam pojechac. Nie mogac zwalczyc wrodzonego lenistwa, nie wyrobilismy bialoruskich wiz... Wybor padl na Polesie ukrainskie...

Poczatkowo mialo nas jechac wi�cej.. Ale jak to bywa przed wyjazdem ekipa zwykle si� wykrusza.. Zostalo nas sze�cioro: buba i topeerz, Franek z forum sudety.it, Mateusz zwany r�wnie� �ysym lub Wcze�niakiem z forum bukrowiec.com.pl wraz z kolega Jackiem oraz Grze�- wierny towarzysz roznistych wypraw na wschod od wielu, wielu lat.

Lw�w wita nas wyjatkowo niemajow� pogoda.. Jest plus 3, ciemne chmury, wiatr i popaduje, co w po�aczeniu ze wspomnieniami sprzed 3 dni , gdy w O�awie padal snieg, nie nastraja zbytnio optymistycznie..

Z ekipa spotykamy si� w naszej ulubionej przydworcowej knajpce, gdzie wyjadamy wszystkie bedace na stanie solianki, barszcze i pielmieni

Na peronie spotykamy Marcina, kt�ry to jezdzil sporo z nami w gory w latach 2004-2006. A potem jakos przepadl jak kamien w wode.. I tu nagle si� spotykamy po kilku latach, przypadkiem na lwowskim peronie. Marcin jedzie z jakims referatem na miedzynarodowe warsztaty organizowane w Rownem. Jako ze si� dawno nie widzielismy pogawedkom nie ma konca.

Na Ukrainie zawsze jak pamietam pociagi jezdzily bardzo punktualnie, nie spoznialy si� , nie wypadaly... Ale niestety chyba si� Ukraina zapatrzyla na swojego zachodniego sasiada... Nasz pociag do R�wnego ma ponad godzine opoznienia.. Niezbyt dobry nastroj z tego powodu rekompensujemy sobie w wagonie restauracyjnym zakupujac spore ilosci lvivskich i obo�on�w.

Wogole dziwny jaki� jest ten nasz pociag.. ni to elektryczka, ni to wagon dalekobiezny.. Niby wyglada jak elektryczka ale taka de lux, z miekkimi siedzeniami, numerowanymi miejscami i jeszcze naklejkami ze „monitoring”. Brrrrrrrr

W R�wnym na przesiadke mielismy 50 min... Gdy wysiadamy na peron, natychmiast puszczamy si� w galop za miejscowymi, kt�rzy wci�� maja nadzieje, ze pociag na Sarny stoi na peronie.. Gdy wbiegamy na wiadukt jeszcze stoi.. ale w�a�nie rusza i mamy mozliwosc podziwania z wiaduktu konca naszego pociagu... Nie pomogly okrzyki i podskakiwania.. Zeby choc go nie zobaczyc... ale wyjatkowo przykro widziec jak by�o blisko.. Zabraklo minuty? A mo�e 30 sekund?
Zatem nas czeka 3 godzinna podroz autobusem...bez kibla... Niech to szlag!!! a mi jak na zlosc tak si� chce pic!!!

Pytamy kolo dworca kolejowego o autobusy na Sarny. Niestety stad nic nie ma- odsylaja nas na dworzec autobusowy , na kt�ry trzeba dojechac marszrutka.. Zatem jedziemy... To jednak nie koniec naszego zaznajamiania si� z urokami r�wnie�skiej komunikacji.. Na miejscu dowiadujemy si� w kasie, ze faktycznie trafilismy na dworzec autobusowy- ale nie na ten wlasciwy, ze tu nie ma po�aczen na Sarny. Tamten kolejny dworzec nazywa si� „awtostancja czajka” i jest daleko stad... Tzn trzeba tam dojechac marszrutka...
Trzeci z kolei dworzec autobusowy okazuje si� odpowiedni wi�c nabywamy bilety- nawet prosto do naszego celu- do Antoniwki. Jednak nasz autobus nie przyjezdza.. Pol godziny po planowanym czasie odjazdu przychodzi kasjerka i informuje , ze „wasz awtobus po�ama�sja” i ona nam ju� wypisala nowe bilety na nast�pny do Antoniwki ale na za dwie godziny!! Zatem przekonujemy pania aby nam jednak przepisala bilety na autobus do Saren, kt�ry jest za chwile.. Babki nie s� zachwycone przepisywaniem biletow po raz trzeci, troche si� ju� zamota�y w d�ugich serpentynach anulowanych wydruk�w z roznych kas fiskalnych... Wr�cz sluchac oddech ulgi gdy wpakowani wraz z plecakami we wlasciwy autobus opuszczamy peron i znikamy im z oczu..

W Sarnach pogoda chyba jeszcze paskudniejsza a przydworcowe knajpy ciemne, zimne bez kawalka jedzenia...

W Antoniwce pada... W deszczu odnajdujemy „kafe” gdzie w�a�nie trwaja przygotowania do jutrzejszego wesela. Dziewczyny ��cza stoly, nakrywaja bialymi obrusami, wieszaja na scianach baloniki i rozne wierszyki o sympatii do tesciowej czy metodach zwabiania bocian�w

Na szczescie barmanka mimo wszystko nas wpuszcza, odstawia nam jeden stolik i obiecuje przygotowac cieple zarcie. Po calym dniu marzniecia na roznistych dworcach ta ciepla knajpa z parujacym zarciem jawi si� rajem

Spedzamy tam chyba z 2 godziny.

Zapoznajemy tu r�wnie� roznych miejscowych milosnikow napoj�w wyskokowych, kt�rzy wraz z cala eskadra miejscowych chlopaczkow na motocyklach za nic nie chca nas opuscic.

Przemierzamy wi�c wioske z ciagnacym si� za nami orszakiem , kt�ry zamiast si� wykruszac mo�na powiedziec , ze przybiera na sile

Dzi� wyjatkowo planujemy si� wyspac, wi�c szybko porzucamy propozycje barmanki na nocleg w ogolnodostepnym sadzie kolo lesniczowki.. Tam b�dzie mie� na glowie cala wies!! Szukamy zatem jakiejs polanki bardziej zacisznej, gdzies przy gospodarstwie.. Nad nami szumia bezlistne ga��zie, bloto chlupocze pod nogami a m�acy deszcz nie sklania do dlugich nocnych posiad�wek.
Wieczorem odwiedza nas gospodarz, przynosi nam mleko- jeszcze cieplutkie!!! Opowiada du�o o ziolach, o ziolowych masciach, ktorymi mo�na wyleczyc najrozniejsze skorne choroby du�o lepiej ni� specyfikami z apteki. Poleca kilku miejscowych z okolicy, kt�rzy maja domowa apteke tzn chodza na bagna za ziolami a potem wyrabiaja masci i je sprzedaja, nawet za granice. Dowiadujemy si� tez o jaki� tajemniczych ziolach, kt�re rosna tylko tu na Polesiu, na Krymie i na Kaukazie i ze wystarczy nimi potrzec rece i dzialaja jak najlepsza przyneta na ryby , kt�re mo�na wtedy �apac go�ymi r�kami. Facet zarzeka si� , ze widzia� taki po��w na wlasne oczy.
Rozmowa ( a raczej monolog) schodzi tez na tematy religijne, cerkwi, swietych- widac nasz gospodarz jest osoba bardzo wierzaca, przytacza rozne przyklady z zycia swietych czy cytaty z pisma swietego , kt�re powinnismy nasladowac w codziennym zyciu. Ciekawe tez, ze mowi cos w stylu, ze jak si� udusi drugiego czlowieka , to nie znaczy od razu , ze ten czyn plami ci dusze... Bo jak masz dobra dusze, to Bog o tym wie, nawet jak kogos zabijesz.. Mam nadzieje, ze cos zle goscia zrozumielismy... Bo inaczej to strach si� ba�

Poranek wita nas chlodny- ale wreszcie sloneczny!!!! Wstajemy wczesnie, przed 6 , zeby zd��yc na kolejke.

Dzi� zamierzamy przejechac na trasie Antoniwka -Zariczne kolejka waskotorowa zwana tu „Kukuszka”. Jest ona ponoc najdlusza waskotowka w Europie, ma 106 km. Ci�gnie 4 wagony i jedzie si� kolo 3.5 godziny.

Pakujemy si� w ostatni wagon- stad beda najlepsze widoki.

Szczeg�lnie fajne s� przejscia miedzywagonowe. W odroznieniu od tych w normalnych pociagach- te s� otwarte, przechodzi si� po ruszajacych si� na wszystkie strony blachach, trzymajac pordzewialych poreczy. W czasie podrozy trzeba ta trase pokonac kilkakrotnie- kibelek jest jeden- w pierwszym wagonie

W naszym wagonie jest nawet miejsce sypialne- nie wiem czy dla konduktora/maszynisty czy wyjatkowo zmeczonych podroznych.

Droga mija na rozpijaniu winka, mleka i przygladaniu si� lokalnemu swiatu.

Mijamy klimatyczne targi, gdzie miejscowi kupuja m.in. jakie� produkty w ogromnych bialych workach, a wok� stoja zaparkowane furmanki i pasa si� cale stada koni. Tu na Polesiu zwraca uwage mocowanie konia do wozu- za pomoca takiego kab��ka idacego nad glowa konia. Mam wrazenie , ze w innych terenach np. w Karpatach zaprzegi s� inne , przewaznie z homontem.

Mijamy przycupniete ciche wioski i osady, do niektorych nie dociera zbyt wiele drog, a kolejka jest jedynym kontaktem ze swiatem.
Chyba maja tu do�� srogie zimy- o czym swiadczy duza ilosc przygotowywanego drewna, ulozonego w malownicze stosy.

Torowisko wije si� przez bagna, rozlewiska oraz piaszczyste wydmy.

Kolejka przejezdza tez przez most na rzece Styr- jeden z najdluzszych drewnianych mostow kolejowych w Europie.

W Ostriwsku przysiada si� dwojka miejscowych. Z rozrzewnieniem wspominaja dawne czasy , kiedy w ich rodzinnej wiosce by� kombinat przetworstwa runa lesnego, a ich produkty z poleskich malin, jagod czy morwy szly w puszkach w swiat..Ludzie wtedy mieli prace a mlodziez nie uciekala do miast.. Polecaja nam r�wnie� kilka okolicznych jezior na letni wypoczynek oraz wykazuja ogromne zainteresowanie ile wynosi srednia polska pensja. Przeliczaja to potem na rozliczne waluty- dolary, euro, hrywny. Babka cos nie mo�e uwierzyc w czysto turystyczny cel naszej trasy: „Na pewno jestescie dziennikarzami i piszecie ksiazke. Normalni turysci nie rozmawiaja z miejscowymi”..

Nie jestesmy jedynymi turystami w kolejce- jedzie tez kilkoro mlodych Ukraincow z duzymi plecakami.

Zariczne wita nas ju� typowo letnia pogoda

W pociagu zesmy mocno zmarzli (tak si� konczy jechanie prawie 4 godziny w otwartych drzwiach

) wi�c cieple promienie slonca ciesza podwojnie! Poczatkowo planujemy dalej isc w kierunku wsi Ho�ubne, ale najpierw zwiedzanie miasteczka. Piwo pod sklepem, obiad w knajpie- gdzie tez szykuje si� wesele. Wogole w miescie dwukrotnie spotykamy orszaki weselne, pelne wypucowanych �ad i zaporozcow, balonikow, wst�zek i odswietnych uczestnikow, kt�rych stroje az kapi� od cekinow, lej�cych i l�niacych materia�ow, z�otych �ancuszkow i ostrych makijazy.

Gdy ju� najedzeni krecimy si� po miasteczku w poszukiwaniu rzeki , zaczepia nas mlody miejscowy chlopak. Sugeruje, ze je�li szukamy przyrody i klimatu- to koniecznie musimy jechac do wioski Komory. Polozona na bagnach, prawie przy bialoruskiej granicy, ponoc jest oaza spokoju i starych chat krytych strzecha. Opowiada nam o rozlewiskach Prypeci, ptakach i wsi zagubionej na koncu swiata.. Chyba on, jako jedyny z miejscowych zrozumial po co tu przyjechalismy.
Jednoglosnie i bez najmniejszego wahania zmieniamy plany- zatem ruszamy na autobus do Mutwicji, a dalej 10-15 km pieszo... Bo do Komor autobus jezdzi tylko raz w tygodniu..

Odwiedza nas tak�e mer miasteczka Zariczne, zaciekawiony obecnoscia niecodziennych gosci. On r�wnie� poleca nam odwiedzic Komory.

W Mutwicji zwraca uwage zgrupowanie duzego t�umu ludzi. Poczatkowo myslimy , ze skoro dzi� niedziela to pewnie jakas msza polowa pod krzyzem lub kapliczka. Zgromadzenie okazuje si� jednak by� obchodami „dnia pobiedy” pod pomnikiem z czerwona gwiazda. Odswietnie ubrane dzieci deklamuja na podwyzszeniu wierszyki, spiewaja piosenki, s� tez przemowy starszych dostojnym glosem czy jakie� ch�ralne spiewy puszczane z magnetofonu. Cz�sto padaja slowa: „zolnierz”, „zwyciestwo”, „wolnosc”, „ojczyzna” czy „rok 42” Ponoc we wsi zostalo jeszcze dwoch weteranow wi�c cala impreza jest glownie dla nich.

Natomiast na �aweczce nieopodal siedzi grupka mlodziezy, je lody, pali fajki, pokrzykuje ,smieje si� glupkowato i puszcza skoczne melodyjki z kom�rek. Spotyka si� to z oburzeniem starszych, kt�rzy kilka razy ich upominaja , zeby si� uspokoili przynajmniej na czas uroczystosci lub poszli sobie robic bydlo gdzies dalej. Bezskutecznie, mlodzi nic sobie z tego nie robia... Ich zachowanie bynajmniej nie jest spowodowane niechecia do zwi�zku radzieckiego i wspomnien z tym zwiazanych. Nie robia wrazenia zwolennikow niepodleglej Ukrainy czy frakcji „Wolne Polesie”, ktorym dzisiejsze obchody nie w smak.. Z tego co mowi jedna z babuszek- w cerkwi zachowuja si� podobnie... Oni po prostu maja wszystko totalnie w d... No mo�e opr�cz swoich lsniacych telefonow , kt�re poleruja kilkakrotnie r�kawami bluz..

Po pomnikowej uroczystosci swiateczna atmosfera raczej si� nie rozplywa- zdaje si� przybierac na sile. T�um rusza gromadnie w strone sklepow i knajp. Starsi obsiadaja �aweczki i s�dzac po podniesionych glosach i machaniu rekami- pewnie rozmawiaja o polityce

Bardziej sielska atmosfera plynie z �aweczek obsiadnietych przez starsze kobiecinki w kolorowych chustach.

Zapoznajemy si� tak�e z miejscowa nauczycielka, kt�ra robi nam zdjecie. Opowiada nam, ze w wiosce by� kiedys polski majatek, jest teraz jakie� muzeum i par� razy do roku przyjezdza tu „jakis polski pan”.

Ledwo wyrywamy si� miejscowym, odchodzimy kawalek a tu nast�pny mily sklep!! Grzechem by by�o nie odwiedzic tak zacnego przybytku! I znow trzeba tlumaczyc grupce wesolych babek siedzacych na winkiem w sklepie kim jestesmy, po co przyjechalismy. Najpierw niezmiernie si� dziwia po co tu takie kawal jechalismy, przeciez tu nic nie ma.. Tlumacze im, ze przyroda, ze ptaki, ze waskotorowka, bagna, zaby i odpoczynek na �onie natury.. Jednoglosnie przyznaja mi racje, ze faktycznie Polesie to najpiekniejszy zak�tek Ukrainy, je�li nie calej Europy! Nigdzie nie jest tak pieknie jak tu u nich! Babki si� troche ze mnie smieja, z odcieniem wspolczucia, ze mam „pi�ciu mu�yk�w” do upilnowania, „a z jednym nieraz ciezko bywa jak si� rozbryka”.

„Moje mu�yki” pod sklepem tez nie pr�nuja. Przysiedli si� dwaj miejscowi – Sasza i ojciec Artioma. (jego imienia nikt nie zapamietal) Wi�c snuja si� tematy o historii, narodowych fryzurach ukrainskich kozakow, czy „chacho�” jest okresleniem obrazliwym, o sympatii (lub jej braku) do Rosjan. Koniecznie chca nam pokazac jakas „dzika koze” , kt�ra jaki� facet hoduje w domu. Chca nas odwozic autem do Komor, mimo ze wszyscy ju� troche wypili. Ostatecznie odporowadzaja nas pod krzyz za wsia, kt�ry zawsze stroja na wielkanoc. Opowiadaja tez o grobli, kt�r� prowadzi droga do wsi Komory- dawniej by�o tylko bagno.. Tam si� �egnamy.

Dalej czeka nas pierwsze spotkanie z chmarami komarow i repelentem z alegro- kt�ry faktycznie okazuje si� skuteczny. Za lasem otwiera si� widok na rozlegle bagna i starorzecza , kt�re trzeba przebrodzic. Graja tysiace zab i ptaki- b�ki- wydajace odglos jakby ktos dmucha� w pusta butelke. W koncu slonce chyli si� ku zachodowi (Wczesniak wygrywa zaklad o kt�rej slonce zajdzie). Stawiamy namioty na suchej k�pce wsrod bagien. Dalej ksiezyc, wino, jeszcze wi�cej zab i nocne kwikanie ptactwa wsrod podnosz�cych si� mgiel...

Poranek na bagnie wita nas sloneczny i wrecz upalny- pogoda raczej jak w lipcu a nie w poczatkach maja.

Suniemy dalej w strone Komor, robiac postoje z piwem na rozdrozach i oddajac si� blogiej sielance.

Wchodzac do Komor napotykamy grupke miejscowych, od ktorych si� dowiadujemy , ze sklepu tu ju� od wielu lat nie ma. Zatem nie tylko piwa , ale kwasu i „sadoczka” r�wnie� nie b�dzie

Na „glownym” skrzyzowaniu wisi tylko zardzewiala skrzynka pocztowa, wewnatrz kt�rej ptak uwil gniazdo.

Wioska jest urocza, chalupy ze strzecha, kwitnace bzy, omszale ploty i wi�cej bocianow jak ludzi. Prawie na kazdym domu, stodole, spichlerzyku- okazale gniazdo, gdzie dumny bociek z rozdziawionym dziobem wysiaduje jajka. I cisza... ogluszajaca cisza.. niezm�cona szumem aut, szczekaniem psow, czy nawet odglosami gospodarskiego zycia. I niesamowite poczucie blogiego spokoju, roztaczajacego si� z niebieskomalowanych okien, z porosnietych dzikim chmielem plotow czy piaszczystych drog. Spokoj emanuje tak�e ze spracowanych twarzy starszych ludzi, siedzacych na laweczkach czy dogladajacych przydomowego ogrodka.. Zdaje si�, jakby ci ludzie wogole nie znali co to pospiech.. Z laseczka, zgieci w p�, ale z wiazka wlasnego bzu w rece, aby zatknac w sloiku na stole. Pewnie ciezkie tu �ycie, zw�aszcza dla schorowanego staruszka, ale przypuszczam, ze wi�kszo�� mieszkancow nie przezylaby dlugo w halasliwym , nowoczesnym miescie..

Postanawiamy nabrac wody. W tym celu udajemy si� do pobliskiego gospodarstwa, gdzie kilkoro ludzi pracuje w ogrodku. Okazuje si� , ze mieszkank� Komor jest tylko babuszka – pani Jewdokija. Reszta to jej rodzina z Bialorusi. Mlodzi przyjezdzaja jej pomagac w polu, ogrodzie i sadzie. Wiele sasiadek jej bardzo zazdrosci- nie do wszystkich przyjezdzaja dzieci i wnuki. Wiele z nich wyjechalo do miast czy nawet innych krajow i zapomnialo o rodzicach i wsi zagubionej wsrod poleskich bagien.
Dzi� wies liczy 62 mieszkancow, z kt�rych �aden nie ma ponizej 50 lat. Jeszcze za sojuza by�a to ogromna wies- ponad 600 ludzi, kolchoz, szkola, 2 sklepy, dom kultury, codziennie kilka kursow autobusow do Zaricznego. Teraz autobus dociera rzadko.. I to nie tak jak nam mowili , ze w srody, tylko w ostatnia srode miesiaca. Dawniej jezdzil przez Ne�kowyczi, ale wylaly bagna , woda na drodze prawie do pasa i nic nie przejedzie. Tylko od Mutwicji da rade, tam br�d ponizej kolan. Sklep objazdowy dociera do wioski raz na tydzien- 2 ososbowe auta zaladowane po dach- chlebem, kasza, cukrem i innymi drobiazgami sprowadzanymi na zamowienie dla konkretnych gospodarzy.
Pytam pania Jewdokije czy docieraja tu czasem turysci. Babcia mowi, ze oczywiscie- i to nawet calkiem cz�sto. Do sasiada na gorce przyjezdza cz�sto syn z Rosji z cala rodzina, do sasiadki co tydzien zaglada siostra. I z niedalekiej Mutwicji przyjezdzaja, za ryba, za grzybami, albo trzcine z bagien zbierac.. Jasne , ze w Komorach kreca si� turysci!!!!

Gdy wracam z woda przez wies usilnie nasuwa mi si� jedno pytanie- dlaczego nasze pokolenie jest pierwszym, kt�re ju� nie jest w stanie mieszkac w takiej wiosce? Patrze w puste , wymarle okna, ogrodki, gdzie ju� nie ma gwaru bawiacych si� dzieci, ploty, przez kt�re ju� nikt nie prze�azi na jablka do cudzego sadu, przechadzaja si� koty, kt�rych ju� nikt nie ci�gnie za ogon...
Ludzie latami i pokoleniami zyli w takich wsiach, 200 lat temu, 100 lat temu, 50... Naciagali wody zurawiami, uprawiali ziemie, naprawiali strzechy i stare drewniane chalupy. Zyli zgodnie z rytmem przyrody jak ich nauczyli rodzice i dziadkowie. Wies zyla, pelna wielopokoleniowych rodzin, rodzily si� dzieci, umieraly staruszki.. Az nagle przyszlo jedno pokolenie , kt�re ju� na wsi zyc nie chce i nie potrafi- „bo si� nie da tak zyc”. Co by�o przyczyna tej gwaltownej zmiany? Czy komunizm, kt�ry nauczyl , ze kolchoz da wszystko, a jak upadl to ju� nie ma pomyslu na �ycie i prace? Czy telewizja i internet pokazujace , ze swiat si� nie konczy na rodzinnej wsi? Czy reklamy promujace jedynie obraz miejskich ludzi sukcesu?

I chyba jestesmy tez ostatnim pokoleniem, kt�re jest w stanie zobaczyc na wlasne oczy takie wsie, w schylkowej formie, ale jeszcze naprawd�.. Dla naszych dzieci i wnukow zostana ju� tylko skanseny i kiczowate ,tr�cace cepelia agroturystyki.. I zdjecia.. kt�rych staram si� tu zrobic jak najwi�cej...

Woda , kt�rej nabralismy jest zielona, m�tna i pachnie bagnem. Chyba studnia zbyt gleboka nie by�a.. Franek- jedyny odwazny kt�ry si� jej napil, twierdzi, ze jest dziwnie slodkawa w smaku.

Wybieramy si� tez z toperzem, Jackiem i Frankiem na poszukiwanie Prypeci, kt�re jest tu rzeka graniczna. Dotarcie do jej glownego koryta jednak nie jest takie proste.. Co chwile droga niknie w polach uprawnych lub kana�ach. Dajemy sobie wi�c spokoj z rzeka i wracamy do wsi, mijajac po drodze stodole, z dziwna , wysoka antena.

Wogole co nas bardzo zdziwilo tu w rejonie- teren wybitnie przygraniczny, a my nie spotkalismy ani pol pogranicznika. W Polsce- na Roztoczu, Podlasiu, co rusz ktos nas legitymowal, ostrzegal by nie zblizac si� do slupkow, zwykle o takim przygranicznym rajdzie wiedzialy ju� wszystkie okoliczne posterunki. Przy granicy ukrainsko-rumunskiej- zastawy w Szybenem, Perka�abie, �uhach.Wrecz legendy o potrzebie przepustek czy zawracaniu turystow z ich trasy. Zwykle calkiem mili straznicy kr�c�cy si� po gorach, mozolnie przepisujacy dane z paszportow czy domagajacy si� okazania „imigracyjnych wiz”. I to zarowno przed jak i po brataniu si� z UE..
A tu? Ponad tydzien pl�tania si� po strefie przygranicznej, noclegow w bagnach i lasach i ani jednej zielonej czapki sterczacej zza krzaka!

Postanawiamy dzi� znow postawic biwak na bagnach i wyslac ekspedycje do sklepu po napoje chlodzaco-rozgrzewajace. Idziemy wi�c z powrotem w piekacym sloncu, a znad bagien nadciaga burza.. K�ebiaste , czarne chmury, a po wodzie niosa si� z oddali zlowieszcze pomruki grzmotow. Wszyscy mamy nadzieje, ze uda sie postawic namioty zanim nam solidnie doleje. �apiemy stopa- co jest nieproste na tej drodze, gdzie jezdza przewaznie motocykle i furmanki wypelnione gnojem. Nasz stop to bialoruski busik wiozacy rodzinke wracajaca z Komor od babci. Pochodz� st�d, ale teraz mieszkaja w Pi�sku. Za wszelka cene chca nam odradzic nocleg na bagnach i zawiezc nad jezioro Sosne albo do lasku kolo Mutwicji. Jednak zapada decyzja , ze cz�� ekipy wysiada przy upatrzonym rano miejscu biwakowym i stawia namioty, a reszta jedzie autem do sklepu i wraca pieszo z �upami do obozu.
I tu pope�nilam najwiekszy b��d na calym wyjezdzie, kt�rego dlugo sobie nie wybacze... Troche ju� dzi� pochodzilismy i perspektywa kolejnych 5 km nie napawa mnie radoscia... Do tego ta burza, kt�ra coraz bardziej ochoczo nadciaga, widac ju� blyski.. Nie do�� , ze trzeba b�dzie isc, niesc ciezkie rzeczy to jeszcze nam doleje..
Pad�am ofiar� wlasnego lenistwa....

Natomiast dzielni i najbardziej spragnieni w skladzie Wczesniak, Jacek i Grzes ruszaja w strone sklepu. Ja , toperz i franek zostajemy na obozowisku. Stawiamy, namioty, zbieramy chrust na ognicho,wygrzewamy si� na karimatach �apiac ostatnie dzisiejsze promienie slonca, obserwujemy ptaki przez lornetke, moczymy nogi w kanale pelnym wodorostow. Dno kanaly by�o tak sliskie, ze nie dalo si� stanac, nogi trzeba by�o moczyc na zmiane

Ostatecznie burza nam nie odpuszcza, leje, wieje, wi�c chowamy si� do namiotu, zastanawiajac si� czy stojace nieopodal brzozy przypadkiem nie s� najwyzsze w okolicy

Burza w wi�kszo�ci przechodzi gdzies bokiem.. A naszych wci�� nie ma... Pojawia si� podejrzenie, ze przeczekuja burze w sklepo-knajpie. W tym momencie pojawia si� ta pierwsza nutka zazdrosci- kurde..a moglam tam by� z nimi... Mija jeszcze godzina , dwie.. a ich jak nie by�o tak nie ma...
Ju� si� zaczyna zmierzchac , kiedy na horyzoncie pojawia si� furmanka. Przez lornetke dostrzegamy Wczesniaka siedzacego obok woznicy, czerwona koszulke Grzesia i dyndajace z boku nogi. Z zaprzegu wychodza, acz mo�na raczej powiedziec „wytaczaja sie” Wczesniak, Jacek i Grzes, z usmiechami od ucha do ucha, oraz ich nowi znajomi z Mutwicji- Wasia i Kola. Na wozie spoczywa jeszcze wielki, czarny w�r- nie zapomnieli o nas- zakupy dotarly. Wasia i Kola to ju� za bardzo nie wiedz� na jakim swiecie zyja, acz s� nastawieni do nas i reszty kosmosu niezwykle przyjaznie- chca si� bratac, witac i integrowac z calym swiatem!

W tym momencie mo�na tez zaobserwowac ogromna wyzszosc zaprzegu nad samochodem.Tu , gdy czlowiek ju� zawodzi, to ko� sam prowadzi prosto drog�, stara si� omijac przeszkody i nie wpasc do bagna. A co najwazniejsze- pamieta droge do domu!
Nasi trafili do sklepu niby tylko na zakupy i jedno piwko...Ale szla burza i trzeba by�o przeczekac.. Grzes nabyl jakiegos miejscowego jabola. Zaczeli si� schodzic miejscowi, kazdy chcial pogadac z przybyszem. A czas plynal na konsumpcjach, degustacjach, rozmowach, poznawaniu realiow i zwyczajow lokalnej wioskowej spolecznosci. Dowiedzieli si� np. ze Rus�an, pracujacy w Petersburgu i szpanujacy skorzana kurtka nie jest tu lubiany. Do tego stopnia dziala wszystkim na nerwy, ze gdy wepchnac si� na w�z to go zrzucili gdzies za wsia

Przyszli tez znajomi sprzed dwoch dni- Sasza i ojciec Artioma. I oczywiscie miejscowi nie pozwolili by ich goscie musieli isc daleko z siatkami- odwiezli ich furmanka.. A ja siedzialam w tym czasie przed namiotem na karimacie...Niech to szlag!!!!!! jak sobie los ze mnie zakpi�... Moglam tam by�!!! Ile zdjec, ile wspomnien... A tak mo�na tylko sluchac z zalem opowiesci np. jak Wczesniak zrobil furore w calej wsi otwierajac piwa obr�czk�! Wreszcie zauwazylam jakie� pozyteczne zastosowanie tego popularnego gadzetu, kt�rego sensu noszenia nigdy nie widzialam. Az mi przyszla ochota by sobie jednak takie sprawic!

Na otarcie �ez pozostaje jedynie konsumpcja zawartosci czarnego worka. I ognicho!!! Wczesniak i Jacek jakos szybko wykruszaja si� z imprezy przyogniskowej i nurkuja w czelusciach namiotu. Jedynie dzielny Grzes zalicza tego wieczoru obie imprezy! Zatem gramy, spiewamy, jemy, pijemy, co chwile brodzac w wodzie w poszukiwaniu wi�kszej ilosci chrustu. Spiew i dzwieki gitary, pomieszane z kumkotem �ab, niosa si� po bagnach. Pewnie jego daleki pomruk slychac i we wiosce gdzie wczoraj rozbrzmiewaly weselne przyspiewki i dalej, hen! Nad rozlewiska Prypeci gdzies przy bialoruskiej granicy. Kladziemy si� spac bardzo pozno. Wypilismy nawet cz�� podarkow- malych zubrowek, kt�re zabieramy zawsze by np. dac w podzi�ce goszczacym nas miejscowym.

Kolejnego dnia ruszamy, ju� dla niektorych po raz trzeci, w strone Mutwickich sklepow. Wczesniak dostaje od znajomych sa�o. O 12 ma by� marszrutka, do Zadow�a, wsi , kt�ra jest w polowie drogi do Lubieszowa , do kt�rego zmierzamy. Marszrutka przyjezdza tak nabita, ze wlozenie do niej 6 osob z plecakami wydaje si� niemozliwe. Acz jestem pewna , ze gdyby kierowca mocno zahamowal to by si� zaraz okazalo , ze miejsca jest jeszcze bardzo du�o..
Ludziska stoja nawet na schodach i ani mysla si� przesunac czy bardziej upychac.. Zatem zostajemy na przystanku... Nast�pna marszrutka jutro..
Nie pozostaje nam nic innego jak piesza wedrowka do Lubieszowa, wspomagana �apaniem stopa.
Pierwsze auto zatrzymuje si� chyba 5 min po odjechaniu marszrutki. Ja l�duje kolo kierowcy a chlopaki w bagazniku za kratka.

Droga wiedzie brukowanymi traktami, b�dacymi polaczeniem kostki i kociego �ba. Nie jedzie si� po tym zbyt dobrze, wi�c po obu stronach drogi s� wyjezdzone piaszczyste pobocza.

Tak jak wczoraj dominowaly w krajobrazie bagna to dzi� tylko suche, piaszczyste, pachnace zywica lasy, wrecz wydmy, porosniete sosna, porostem i szczeciniasta trawa. Kierowca opowiada nam o pobliskim jeziorze Nobel , kt�re poleca na letni wypoczynek. Wysiadamy w �oknicji, bo kierowca dalej jedzie gdzies w lasy, gdzie z mapy wynika, ze wogole nie ma zadnych drog.
We wiosce nasza dzielna ekipa zdobywa kolejne „podsklepie”. Wyczyn ten oczywiscie trzeba uczcic. Uczta nie jest zwyczajna- dzi� mamy sa�o!!
Nie odchodzimy daleko od sklepu, tylko na rogatki wsi, gdzie w rowie postanawiamy czekac na kolejnego stopa. Sielanka wi�c trwa, umilana opowiesciami Wczesniaka i Jacka o ich czasach licealnych. Droga prawie nic nie jezdzi.. czasem przemknie jakas �ada, zaladowana po dach towarem, albo wesola rodzinka trzymajaca na kolanach torby i kilkoro dzieci. Czasem woz konny jadacy zwykle 500m do najblizszego pola. Najwi�cej jest motocykli, kt�re jednak nawet przy najlepszych ch�ciach nie s� w stanie zabrac 6 osob z plecakami

Jednak gdy macham auta cz�sto si� zatrzymuja, aby przeprosic i wytlumaczyc si� czemu nie mog� nas zabrac.

W koncu trafia si� cos na ksztalt autobusu robotniczego, ale wiezie nas tylko do rozdroza przed wsia Kutyn. �w stop okazuje si� dla mnie bardzo pechowy. Wysiadajac sciagam sobie na noge duzy, metalowy i niestety pe�ny karnister.. Na szczescie cofam noge na czas i upada tylko na duzy palec. Palec puchnie, sinieje i boli jak szlag, ale chyba nie jest zlamany skoro moge nim ruszac. Rano jest najbardziej opuchniety, nawet ciezko zmiescic noge do buta.. Potem jest ju� raczej lepiej, ale palec o swojej obecnosci b�dzie mi przypominal do konca wyjazdu.. Ba! nawet kilka tygodni po powrocie...
Tymczasem kustykam sobie do wsi, gdzie grupa ochoczo zatrzymuje si� u kolejnego „piwopoju”.

Co zwraca uwage w wi�kszo�ci wsi- prawie w kazdej stoi przynajmniej jeden krzyz przydrozny. Wszystkie s� teraz pieknie i kolorowo przystrojone, glownie za pomoca roznobarwnych chust i wst��ek. Nie wiem czy to tak zawsze czy tylko na jakie� majowe swieta.

Drugie rzucaja si� w oczy okna.. Przewaznie niebieskie, z ramami wycinanymi we wzorki, rzezbionymi fragmentami czy malowniczymi okienniczkami. Czasem widac babuszke jak miesza farbe w malym garnuszku by na wiosne odswiezyc okno swojej cha�upki. Zza szyb bardzo cz�sto wygladaja na swiat piekne kwiaty doniczkowe a czasem i ciekawski kot. W czasem zakurzone i pokryte pajeczynami okienko przypomina tylko o czasach dawnej swietnosci, gdy zapomniany domek t�tnil jeszcze zyciem.

A tu chyba mieszka jaki� weteran

Do Zadow�a podjezdzamy marszrutka. Przy sklepie Wczesniak i Jacek tworza lokalne siedlisko hazardu- graja w karty na ukrainski bilon

Nieopodal zatrzymal si� obwozny skup ziemniakow. Nie wiedziec czemu ostatnio na Bia�orusi strasznie podro�a�y ziemniaki. Z tego powodu Bialorusini wykupuja te tansze ukrainskie prawie na tony!!

Na biwak rozbijamy si� zaraz za wsia, w suchym , piaszczystym sosnowym lasku.

O dziwo Komarow jest tu du�o wi�cej ni� w sercu bagien! Chca nas po�rec zywcem! Mnie nawet nie gryza, ale w�a�a do nosa, oczu, uszu..

Grzes wyciaga wodke- zabojce o smaku ziolowym. Niestety , nie by�o mi dane jej sprobowac. Acz mo�e na szczescie, bo jej dzialanie jest piorunujace. Impreza szybko si� konczy, wszyscy padaja
spac. Spi si� wyjatkowo dobrze, na mieciutkim mchu po�r�d zapachu szyszek..

Kolejnego dnia dalej suniemy droga w strone Lubieszowa. Zatrzymujemy ciezarowke , kt�ra wiezie na pace cielaka. Niestety nie chca nas zabrac, twierdzac , ze cielak mo�e by� dla nas niebezpieczny. Wielka szkoda!! A moglby to by� niezapomniany stop!

W wiosce Sudcze zatrzymuje si� furmanka. Miejscowi mowia, ze nie mog� patrzec jak „biedne turusty” m�cza si� idac po upale i niosac plecaki. Nie mog� nas zawiesc daleko, ale kawalek przez wies- zawsze cos! Zabieraja mnie i toperza wraz z plecakami oraz plecak franka. Babka opowiada nam o pobliskim jeziorze oraz zacheca abysmy kiedys przyjechali do niej latem na wypoczynek. Zapisuje nam adres i rysuje mapke jak trafic do jej cha�upy.

Z nastepnej wsi �apiemy ju� autobus do Lubieszowa. W miasteczku bez problemu odnajdujemy hotel „Mrija”. Wyczyta�am gdzies na necie, ze wlasciciel obiektu organizuje rozne „ekskursje” dla turystow: sp�ywy pych�wkami i motorowkami, czy wyprawy na g�uszcze. Niestety hotel okazuje si� by� zwyklym motelem dla tirowcow polozonym do�� obrzydliwie przy glownej szosie do przejscia granicznego z Bia�orusia. Na domiar zlego ani wlasciciel ani jego zona si� nie pal� do organizowania czegokolwiek... No i nawet nie ma wolnych miejsc- acz mozemy rozbic namioty na trawniku za hotelem. Zawsze cos... ale zadna rewelacja...

Zamawiamy �arcie i zastanawiamy si� co dalej. Az tu nagle jak z nieba spada nam Micha�- zapoznajemy go w hotelowej knajpce. Jest przewodnikiem warszawskiego biura podrozy „Horyzonty” i w�a�nie prowadzi wycieczke po Polesiu. Opowiada nam o wyprawie na gluszcze , kt�rych nie by�o tzn. maj to ju� za pozno na ogladanie tokowisk oraz o bani w niedalekiej wiosce Zarika. Wies ta lezy w malowniczych rozlewiskach rzeki Stochid, idzie si� tam przez groble i wiszace mostki, a znajomy Michala- Wala ma tam banie. Jako ze wszyscy z ekipy podchodza entuzjastycznie do pomyslu skorzystania z bani, Micha� dzwoni do Wali i uprzedza , ze b�dzie mial gosci. Ba! To nie koniec! Odwozi nas jeszcze busikiem az do k�adki na Stochodzie!

Tak jak Michal robi na nas wrazenie osoby niezwykle sympatycznej, otwartej i uczynnej, z kt�ra chcialoby si� spedzic jeszcze niejeden dzien, impreze i ognisko, tak reszta polskiej ekipy jest jakas nieco dziwna.. Nikt nie przychodzi si� nawet z nami przywitac, przy��czyc do rozmowy, czy wychylic razem kielicha. Co ciekawe- na 9 osob z tej ekipy tylko jedna by�a chetna na skorzystanie z bani... Na pierwszy rzut oka interesuja ich tylko lubieszowskie prysznice, do kt�rych ustawiaja si� w kolejce i o nich rozmawiaja..

Zegnamy si� z Micha�em i ruszamy przez rozlewiska w strone Zariki. Po drodze towarzyszy nam widok na ��dki, k�adki, szuwary i chylace si� ku zachodowi slonce, przegladajace si� w rozlewiskach wype�nionych rechotem �ab.

Stawiamy namioty przy domku Wali i przy dzwiekach gitary czekamy na 22, wtedy b�dzie wolna bania!!!

A z tego pomostu skaczemy do starorzecza Stochodu jak si� ju� upieczemy w bani!

Bania robi na mnie rewelacyjne wrazenie, lepsze ni� ta na Krymie. Sk�ada si� z kilku pomieszczen. Jedno to bania wlasciwa, z p�eczkami do siedzenia, piecem pe�nym nagrzanych kamieni do polewania, k�ebami pary i brzozowymi witkami, kt�re moczymy w goracej wodzie i si� ochoczo nawzajem okladamy

Jest goraco, duszno i niezmiernie pachnie roznymi wonnymi ziolami i wygrzanym drewnem.
W drugim pomieszczeniu jest ciut chlodniej, ale nadal si� nie zmarznie. Mo�na zasiasc za stolem, na ktorym czeka na nas woda i wyjatkowa pyszna ziolowa herbata, kt�rej fusy pachna jak najpiekniejsza kwiecista ��ka. S� tez rozniste talerze, kt�re daja nam do myslenia, ze pewnie mo�na by�o u Wali zarcie zamowic... Zjadlo by si� teraz jakie� „miesko po polesku”, pieczone ziemniaczki albo pielmieni plywajace w masle..

Tymczasem nie pozostaje nam nic innego jak pocieszac si� miedowucha gryczana, kt�ra w warunkach sauny okazuje si� by� wyjatkowo wydajna

Gdy ju� czlowiek poczuje si� zbyt upieczony, wybiega si� truchcikiem na zewnatrz i chlup! z pomostu do wody. Do chlodnej wody Stochodu, w ktorek przeglada si� ksiezyc, plywaja nenufary, pachnie wodorostem i woda az si� trz�sie od �abich koncertow! Jakos nie umiem si� przelamac , zeby tak od razu wskoczyc do zimnej wody. Najpierw wsadzam nogi, potem si� ochlapuje i dopiero jakos stopniowo zanurzam w ciemne odm�ty.. Jednak za ostatnim razem pomost jest ju� tak mokry od chlupotow i jak biegne to wpadam w poslizg, spadam z pomostu bokiem i razem z glowa nurkuje z wielkim pluskiem gdzies mi�dzy trzcinami. I faktycznie- tak jest najlepiej!!!

Wypytujemy tez Wale o plywanie ��dkami. Mo�na, ale tylko na wioslach, bo teraz jest czas ochronny ze wzgl�du na tar�o niektorych ryb. Motorowka nie wchodzi w gre.. Zatem odpada wycieczka na Prypec, bo nikomu przy zdrowych zmyslach nie b�dzie si� chcialo tak daleko na wioslach ciagnac..

Bardzo wczesnym rankiem, gdy wychodze z namiotu do kibelka, wszedzie wogol sciela si� cudowne mgly. Caly swiat wydaje si� jaki� nierealny, jak fatamorgana , kt�ra zaraz, za sekunde zniknie i zostanie tylko w pamieci. Jak to dobrze, ze chodze do kibelka z aparatem

Kolejnego dnia nadchodzi smutny czas pozegnan. Wcze�niak, Jacek i Grzes nas opuszczaja.. Wczesniak z Jackiem jada do Kowla i gdzies tam w rejonie beda szukac miejsca po wiosce , w kt�rej niegdys mieszkala Jackowa babcia. Grzes musi wracac na wesele kuzyna.
My z toperzem i frankiem ruszamy ku wsi Swa�owicze.

Kierowca autobusu z Lubieszowa dlugo nie mo�e zrozumiec, ze chcemy bilet do wsi Sz�apa�. Chce nam sprzedac do Lubjazi, bo tam jest jezioro i tam jezdza turysci. W koncu udaje si� kupic wlasciwy bilet, ale pol autobusu probuje nas przekonac, ze zle robimy. Ostatecznie tylko jakie� trzy babki przez pol drogi rozprawiaja o biednych turystach , kt�rzy nie rozumieja ukrainskiego i przez to nie stosuja si� do zyczliwych porad miejscowych i jak bardzo si� rozczaruja jak wysiada w Sz�apaniu a tam nie b�dzie jeziora

W Sz�apaniu faktycznie jestesmy bezgranicznie rozczarowani.... Nie ma sklepu!!

Zatem czeka nas nie tylko 12 km do Swa�owiczow, ale jeszcze 5 do wsi Hocu� po zakupy.

Stopa nie udaje si� zlapac, mijaja nas glownie furmanki z gnojowka. W Hocuniu szybkie zakupy, spotkanie z wyjatkowo namolnym menelkiem i sniadanie zjadamy na rozdrozu pod drzewem.

Dalsza droga do Swa�owicz�w jest upiorna- zdaje si� nie mie� konca. Zwirowa, szeroka droga, po bokach jakie� zagajniki. I przez 10km tak samo, jakby si� stalo w miejscu, tylko jakas ta�ma zwijala si� spod nog. Zaduch, k�sajace komary i wijaca si� wsrod zarosli droga jak wykuta rynna. Zakret w lewo, zakret w prawo, dluga prosta, komar z lewej, komar z prawek, 5 komarow w nosie i oczach.. A Swa�owiczow wci�� nie widac... mam nieodparte wrazenie, ze droga idzie w k�ko, a w tym miejscu ju� byli�my chwile temu.

Po pewnym czasie jednak los okazuje si� �askawy i nas uwalnia z zap�tlonej drogi- na horyzoncie pojawia si� wies.. Pierwszy rzuca si� w oczy cmentarzyk na piaszczystej wydmie, bardzo kolorowo przyozdobiony.

Dalsza cz�� wsi wyglada zupelnie jak skansen- karpacka Libuchora mo�e si� schowac!! Przynajmniej co drugi dom i prawie kazda stodola s� kryte strzecha, wok� studzienne �urawie. W powietrzu unosin si� zapach kwitnacych bzow i sadow. Do tego piaszczyste wygrzane drogi, gdzie woz zapada si� po o�ki a obok leniwie rozlewajaca si� Prype�.

Zagaduje nas pior�ca kobieta mowiac , ze turysci zawsze rozbijaja namioty za wsia na gorce. Wioska ta okazuje si� mie� jedna wyrazna ceche rozniaca ja od zagubionych w bagnach Komor- o jej istnieniu wiedza turysci i ich obecnosc nie budzi tu zdziwienia. Przyjezdza tu latem jakas babka z Krakowa, jaki� Tomasz, dzi� przemknal busik pelen warszawiakow (zapewne to ci od Micha�a). Miejscowi wiedza, ze turysta fotografuje ptaki i stare domy, stawia namiot na gorce i k�pie si� w Prypeci. Nie mamy szans wykazac si� orginalnoscia

O wiosce dowiedzieli si� ju� i bogaci Kijowianie. Gdzieniegdzie stawiaja sobie dacze, albo przerabiaja stare chalupy. Niestety zakup domu przez przybysza z miasta zwykle jest rownoznaczny z wyci�ciem w pie� sadu i pachnacych bz�w.. Niektorzy widac staraja si� zachowac drewniany klimat wioski, stawiajac np. ciekawe wyplatane p�otki... Jednak na okna ju� im fantazji nie starcza...

Wody nabieramy przy domu u babuszki, dostepu do kt�rego broni „autostrada mr�wek”. Studnia jest tu niezwykle gleboka , a woda przejrzysta i pyszna. Dziadek zapewnia o czystosci wody „bo filtrowana przez piasek”.

Babcia opowiada , ze we wsi nie kupi ju� mleka, zostaly tylko 2 krowy.. Wspomina tez dawne czasy, gdy nie by�o drogi a dzieci plywaly �odkami do szkoly. Dzi� droga jest, ale dzieci juz nie ma..
Mimo, ze wok� tyle bocianow.. Maja gniazdo prawie na kazdej chalupie, wysiaduja ochoczo jajka, klekotaja... ale ju� si� zepsuly- dzieci nie przynosza..

Franek troche wyrywa do przodu i spotyka wyjatkowo niesympatycznego goscia. Przed chalupa siedzi sobie trzech takich gburow, popijaja i graja w karty. Widzac samotnego turyste zaczynaja pokrzykiwac, ze dalej isc nie wolno, ze zabronione, ze trzeba zaplacic itp. Gdy okazuje si� , ze jest nas wi�cej , facet spuszcza z tonu i na pytanie „czemu nie mo�na dalej?”, tylko macha r�k�, ze „mozna , mozna” i glupkowato si� smieje.. Dowcipnis zakichany si� znalazl..
Idziemy wi�c dalej, ale niesmak troche pozostal..

Namioty , jak przystalo na turyste, stawiamy na gorce z niesamowitym widokiem na Prypec. Wok�l sosnowy las pyl�cy mlodymi szyszkami, piachy, piachy i widok az hen! Na bialoruska strone, gdzie tylko lasy ,bagna i dzika pustka.

Przy ostatnim domu spotykamy kociaka i szczeni�. Piesek zdecydowanie cierpi na ADHD,jest wszedzie!! Biega, skacze, popiskuje, przewraca si� , kozio�kuje, warczy, podgryza, nastawia si� do glaskania, ociera nam si� o nogi i wiesza u nogawek, caly czas wydajac radosne szczekni�cia. Jego radosne podejscie do swiata nie omija i kotka- kt�ry bedac 5 razy mniejszy nie zawsze podchodzi tak samo radosnie do szamotaniny ostrych psich zabkow. Kociak ratunku przez zaduszeniem czy rozszarpaniem w zabawie szuka na plocie, kt�ry niestety jest troche chybotliwy i kociak raz po raz spada. A na dole ju� czeka psinka merdajac ochoczo ogonkiem! Probujemy wi�c znalezc jakie� bezpieczne miejsce na posadzenie kota, ale o to nie tak latwo.

Odciagamy wi�c uwage psiaka od puszystej zabawki, co konczy si� tym ze piesek biegnie za nami.. Nastepuje wi�c rzucanie si� po namiocie, szarpanie sznurkow, wyrywanie �ledzi, rozw��czanie smieci. Zainteresowanie naszym obozem czasem przerywa pogon za motylkiem, ptaszkiem albo zdziwienie odglosem toperzowego dzwoneczka. Probujemy szczeniaka odprowadzic, odniesc, przep�dzic, wystraszyc- na pr�no..
W koncu pojawia si� wlasciciel zaniepokojony brakiem psa w obejsciu. Niestety okazuje si� nim nasz „dowcipny znajomy”... Widac, ze w szczeniaka jest wpatrzony jak w slonce i mu si� bardzo nie podoba, ze przyszedl za nami. Probuje nas tez przekonac , zebysmy zlozyli namioty i poszli spac do niego, bo u niego si� spi „w poscieli”. Kilka razy opowiada , ze do niego latem przyjezdza z Krakowa mercedesem Tomasz. Na „mercedesem” kladac najwiekszy nacisk. Chce nam tez sprzedac jaki� „sunduk” albo zabrac do lasu na biale grzyby. Glownie chce zabrac gdzies mnie bez kolegow i robi do mnie jakie� glupie miny. Oburza si� , ze nie rozumie jak rozmawiamy ze soba oraz ze nie chcemy nigdzie z nim �azic. Robi na nas coraz bardziej niemile wrazenie i naprawd� cieszymy si� niezmiernie jak w koncu idzie w cholere. Jakos wybitnie mu �le patrzylo z kaprawych oczek..

Zatem kolacje konczymy sami, patrzac jak plywaja �odki, szumia trzciny i zmrok zapada nad Prypeci�.

Ranek wstaje upalny- grzechem byloby si� nie wyk�pac w rzece. Woda do�� mulista i m�tna, ale chyba czysta, bo zyja w niej cale stada dorodnych pijawek. Temperatura wody jeszcze mocno majowa i dalej od brzegu dosy� mocny pr�d. Przed k�piel� upewniam si� jeszcze w kt�ra strone Prype� p�ynie, a dokladniej czy znajdujemy si� przed czy za czarnobylska zon�

Wypluskani zbieramy si� powoli do powrotu. Po niebie ciagna ciemne chmury i zaraz jak nic nam doleje..

We wiosce odkrywamy jeszcze tajemniczy gr�b. Samotny , za gospodarstwem, w polu. Czemu nie z innymi na cmentarzu? Otoczony plotkiem, ze zbutwialym krzyzem. Brak tabliczki informujacej kto tam lezy i od kiedy. I nikogo wok� zeby spytac..

Zaraz za wsia zaczyna la�. Na szczescie udaje si� nam zlapac stopa- uaza, ktorym jedzie jaki� mundurowy i zawiezie nas do samego Lubieszowa! Po drodze zbacza z drogi , zeby nam pokazac jezioro Lubja�. Rzeczywi�cie miejsce sympatyczne: zruinowane ko�chozy, pas�ce si� konie i wielka tafla jeziora. Widac jakie� wyspy, ��deczki- warto by tu kiedys wrocic.

W Lubieszowie �apiemy autobus do �ucka. Leje caly czas. Mijamy bagniste rzeki, wioski, korki spowodowane przez stada kr�w czy dworcowa kure- samob�jce.

W �ucku osiedlamy si� w „kimnatach widpoczynku” na dworcu autobusowym. Recepcja w przechowalni bagazu, przy�mione swiatlo i kr�ty ,zagracony korytarzyk sugeruja wielki klimat, ale pokoje ju� niestety po remoncie- zostaly tylko stare kontakty i kaloryfery.
Babka , u kt�rej si� kwaterujemy chowa zgrabnym ruchem nasze paszporty do szuflady, twiedzac , ze „odda jutro”. Jakos zwykle spisywali tylko dane a paszport wracal do nas.. Troche tak dziwnie �azic wieczorem po miescie bez dokumentow, ale coz zrobic? Grunt, zeby jutro oddala.. bo nie mamy nawet zadnego potwierdzenia.. A jutro ju� inna babka na porannej zmianie... I szukaj wiatru w polu...

Odwiedzamy w miescie dwie przydworcowe knajpki, kupujemy rozne trunki i bie�omory. Wieczorem konsumujemy nabyte kahory ogladajac lokalne wydanie „Mam talent”. Zwraca uwage chlopak , kt�ry potrafi si� poruszac jak robot.

Rano jedziemy do Lwowa elektriczkami, z przesiadka w Sapi�ance. Pociag w �ucku jest potwornie nabity. T�um tworza glownie emeryci, kt�rzy zmierzaja na swoje dacze w okolicach �awrowa. Poczatkowo gadamy z facetem, kt�ry pochodzi spod Lubieszowa, wi�c dokladnie zna tereny po kt�rych wedrowalismy. Facet ze zdziwieniem mowi, ze my tu niby przyjechalismy szukac lokalnego kolorytu i przyrody a pijemy coca-cole? Czemu nie kwas albo sok brzozowy? Robi mi si� tak strasznie glupio, ze najchetniej bym si� schowala pod �awke.. A na cole nie moge patrzec jeszcze przez tydzien..
Go�� opowiada , ze ow sok brzozowy jest tu bardzo popularny, jako miejscowy przysmak i lekarstwo na oczyszczenie organizmu. Ponoc w co drugiej wsi nacina si� brzozy, podstawia naczynia i zbiera cenny p�yn. Az dziwne, ze nie spotkalismy si� tu z owym sokiem ani razu.
Przysiada si� tez babka opowiadajaca o wyjazdach do rodziny do Zamo�cia, uprawianiu dzialki czy zaletach trzymania w domu psow i kotow.
Wogole to ¾ tego pociagu jedzie na dzialki. Kazdy ciagnie ogromna torbe, a w niej kwiatki, sadzonki owocowych drzewek, kawalki szklarni, skladane krzeselka czy kielbase na wieczorne ognisko. Jezdza tak codziennie, cale dnie spedzajac na sloncu, wsrod przyrody, kopiac w ziemi i dogladajac plonow- „bo ziemia to zycie”. Mowia, ze mlodych ciagnie tylko do miejskiego zgielku, ale po 60tce to czlowiek zaczyna pragnac kontaktu z natura, ciszy i wiejskiej sielanki. Doznaje szoku- siedzaca obok mnie babka ma 8 letnia prawnuczke, a wyglada na gora 60 lat! Kilka osob nas ju� zaprasza na swoje dzialki, zawile tlumaczac jak dojsc do ich domku, a nie wpasc w szpony innego goscinnego sasiada. W �awrowie pociag pustoszeje..

Dalej przesiadka, Lwow, nasza ulubiona knajpa, gdzie barmanka chyba zaczyna nas ju� kojarzyc. W marszrutce do Szegini dochodzi do k�otni mi�dzy grupka polskich turystow a miejscowymi kobietami. Turysci polskim zwyczajem otwieraja wszystkie okna robiac niesamowity przeciag, co przeszkadza miejscowym. Pol drogi wyrywaja sobie z r�k okienne uchyty. Wybitnie jestem za babkami- raz, ze tez nie lubie jak mi wieje, a dwa, ze czuje wyrazna niechec do tej grupki rodakow , traktujacych miejscowych z wyrazna pogarda i wyzszoscia.
Zreszta ciekawe skad ta roznica- ze w Polsce takie umilowanie otwartych okien, a na Ukrainie wrecz przeciwnie?

Na ukrainskim przejsciu pusto, za to na polskim tlum. Wyglada na kilka godzin czekania, wi�c ju� prawie rozsiadam si� na plecaku, ale „mrowki” pokrzykuja do pogranicznikow: „Tu wasi turysci, z plecakami, wpuscie ich bokiem! Otworzcie im drzwi, oni nie przejda przez bramke”. Straznik wyjatkowo daje si� namowic, wpuszcza nas, a z okazji skorzystalo tez kilka sprytniejszych „mrowek” wpychajac si� bokiem bez kolejki. Dzi� jakos dokladna kontrola, ka�� otwierac plecaki, grzebia w srodku, jak za dawnych lat. Ja oczywiscie nie zglaszam zadnych papierosow, przeciez nie pale..
Na smierc zapomnialam o moich bie�omorach! A celniczka je oczywiscie znajduje.. ;)Przekonana , ze przewo�e ich wi�cej zaglada nawet do menazek i kubkow. Sprawe ratuja ukrainskie prezerwatywy, kt�re znalazlam 2 lata temu w pociagu Odessa- Lw�w w moim worku z posciela. Od tego czasu ju� chyba 5 razy jechaly na Ukraine i wracaly zapomniane gdzies na dnie kieszonki plecaka. Celniczka pyta: „co w tej kieszeni”, wi�c ja jej na to, ze „rzeczy osobiste”. „Tak? Na pewno nie... Pewnie bie�omory, prosz� otworzyc”. Wypada pogniecione pudelko, celniczka robi si� cala czerwona, a w tle slychac komentarze, chichoty i radosne okrzyki mrowek

Na tym si� konczy kontrola. W spiworze tym razem moglam przewiezc XIII wieczne ikony

Mamy tez okazje ogladac bardzo smutna scene.. Ju� za polska kontrola jedna z babek uderza o cos siatka.. Rozbija si� butelka z wodka.. Trzask, charakterystyczny zapach i smuga plynu cieknacego po podlodze.. I ten bezgraniczny smutek w oczach... Zmarnowany kurs.. Dzisiejszy dzien nie wyjdzie na plus..

A potem ju� tylko dlugi, monotonny, nocny powrot przez Polske.. Musimy wygladac odrazajaco bo mamy caly przedzial dla siebie

zatem spi si� wygodnie

A na Polesie trzeba wrocic- i to najlepiej w tym samym skladzie, bo ekipa tym razem dopisala wyjatkowo!!

Bagna, piach i du�o piwa- czyli majowy wypad na Polesie

Zofia Dzieniszewska - zapiski

Menu